Anatomia kontraktu Zwróć uwagę, czy tytuł umowy nie jest sprzeczny z jej istotą. Zastanów się, czy warto napisać preambułę. Jeżeli się na to zdecydujesz, zapisz, że stanowi integralną część umowy. Rozważ, czy przed zawarciem umowy druga strona składała Ci jakieś zapewnienia, obietnice, gwarancje lub oświadczenia, które mają dla Ciebie znaczenie – zastanów się, czy chcesz je zapisać w umowie. Zobacz, czy definicje używane są w sposób konsekwentny i są precyzyjne. Czy termin zdefiniowany z dużej lub małej litery jest zawsze tak samo rozumiany. Popatrz, czy do definicji nie zostały wprowadzone jakieś ustalenia kontraktowe. Sprawdź, czy systematyka jednostek redakcyjnych jest konsekwentnie stosowana i zobacz, czy ich tytuły mają wpływ na interpretację kontraktu. Ustal, czy cały kontrakt (wraz z załącznikami) powinien mieć równorzędne znaczenie – ewentualnie wprowadź hierarchię ważności dokumentów. Rozważ, czy załączniki stanowią integralną część umowy. Pomyśl, czy chcesz uchylić wcześniejsze uzgodnienia negocjacyjne. Upewnij się, że druga strona nie zastrzega dla siebie prawa do wiążącej interpretacji umowy. Zwróć uwagę, jakimi spójnikami posługuje się kontrakt i jak spójniki wpływają na ustalenia umowy. Zastanów się, czy wyliczenia (listy) zawarte w umowie powinny mieć charakter zamknięty (wyczerpujący), czy otwarty (przykładowy). Rozważ wprowadzenie klauzuli salwatoryjnej – w szczególności, gdy masz wątpliwości co do ważności niektórych ustaleń. Jeżeli umowa ma co najmniej dwie wersje językowe, zadecyduj, która z nich ma rozstrzygające znaczenie. Sprawdź, czy Twój kontrakt zawiera wszystkie istotne elementy, które powinny być (ze względu na jego charakter i przepisy prawa) przedmiotem ustaleń. Sposób zawarcia transakcji Analizując propozycję zawarcia umowy, ustal, czy jest to oferta, czy zaproszenie do negocjacji. A jeżeli sam przygotowujesz taki dokument, zastanów się, co jest Twoją intencją: związanie się ofertą czy rozpoczęcie rozmów. W sytuacji gdy przygotowujesz ofertę, rozważ: kto ją składa, do kogo jest adresowana i co jest jej przedmiotem – określ wszystkie istotne elementy kontraktu i wyraź stanowczą chęć zawarcia transakcji. Jeżeli o czymś zapomnisz, nie będziesz mógł oferty zmodyfikować lub uzupełnić w późniejszym terminie – chyba że Twój kontrahent wyrazi na to zgodę. Jeżeli chcesz, aby umowa została zawarta na określonych warunkach kontraktowych – załącz albo wprowadź do oferty projekt kontraktu lub Twoje OWU. Jeśli oferta zawiera jakieś załączniki, to napisz, że stanowią jej integralną część. Pomyśl, w jakiej formie złożyć ofertę – musi być zgodna z wymogami kontraktu. Jeśli składasz ofertę w kilku wariantach, zaznacz, że wybór jednego z nich powoduje wygaśnięcie opcji alternatywnych. Wskaż okres oferty. Pomyśl, czy powinna być nieodwołalna. Rozważ, czy adresat oferty może wprowadzić do niej modyfikacje. Jeżeli nie wyrażasz na to zgody – zaznacz to w ofercie. Pomyśl, czy chcesz wprowadzić zapis wyłączający możliwość zawarcia umowy przez milczące lub konkludentne przyjęcie oferty. Jeżeli otrzymałeś ofertę, zastanów się, czy akceptujesz ją w całości, czy też chcesz wprowadzić do niej jakieś zmiany. Jeżeli pozostajesz z kontrahentem w stałych relacjach gospodarczych (jesteście przedsiębiorcami), to musisz uważać, aby Twoje milczenie nie zostało uznane za akceptację oferty – jeżeli oferta Ci nie odpowiada, niezwłocznie ją odrzuć. Nie rozpoczynaj wykonania kontraktu, jeżeli nie ma Twojej zgody na wszystkie postanowienia oferty – aby Twoje działanie nie zostało uznane za jej akceptację. Rozpoczynając negocjacje, rozważ podpisanie listu intencyjnego lub porozumienia negocjacyjnego. Jeśli się na to zdecydujesz, sprawdź, czy dokument nie stanowi umowy przedwstępnej lub innego zobowiązania do zawarcia transakcji. Wprowadź klauzulę, która potwierdzi Twoje prawo do rezygnacji z negocjacji. Przed przystąpieniem do negocjacji, pomyśl, czy warto podpisać umowę o poufności. Jeżeli planujesz zawrzeć kontrakt, biorąc udział w aukcji lub przetargu – zapoznaj się z ogłoszeniem oraz zasadami ich prowadzenia. Zwróć uwagę, czy organizator zastrzegł sobie prawo modyfikacji ogłoszenia lub warunków aukcji (przetargu). Sprawdź, czy wprowadził obowiązek ustanowienia jakiegoś zabezpieczenia (wadium) – na wypadek uchylania się przez Ciebie od zawarcia transakcji. Gdy uczestniczysz w aukcji (przetargu), której przebieg jest regulowany szczególnymi przepisami, zapoznaj się z nimi i rozważ, czy spełniasz stawiane wymagania oraz akceptujesz konsekwencje zawarcia umowy wynikające z regulacji ustawowych. Składając ofertę w ramach aukcji (lub przetargu), pomyśl, czy spełnia wymogi przewidziane w regulaminie. Upewnij się, że dostarczasz ją w sposób, miejscu i czasie, które są zgodne z wymogami organizatora. Prowadzenie negocjacji Zanim rozpoczniesz negocjacje, zastanów się, czy powinieneś zawrzeć umowę o poufności albo porozumienie negocjacyjne lub podpisać list intencyjny. Przeprowadź szczegółową analizę wszystkich zapisów umownych, także załączników do kontraktu. Poszukaj powiązań między poszczególnymi postanowieniami umowy. Sprawdź, jakie mają znaczenie i konsekwencje. Zastanów się nad hierarchią dokumentów w umowie i czy warto skorzystać z klauzuli integralności. Przemyśl cały proces wykonania umowy – wszystkie jej etapy. Zastanów się, co powinno i co może się wydarzyć. Przeanalizuj, co jest istotą umowy i czy to zostało wyraźnie zapisane oraz co chciałbyś (i w jaki sposób) za pomocą kontraktu osiągnąć. Zidentyfikuj zapisy, które są nieadekwatne do przedmiotu umowy, nieakceptowalne lub niezgodne z ustaleniami. Usuń je z projektu kontraktu lub skomentuj. Znajdź postanowienia, które są niezrozumiałe lub budzą Twój niepokój. Jeżeli jakiś zapis jest niejasny lub nie czujesz się z nim komfortowo, powinieneś doprowadzić do jego usunięcia albo zmiany. Zaznacz zapisy, które chciałbyś zmienić. Zastanów się, w jaki sposób powinieneś je zmodyfikować lub co chcesz za pomocą takiej zmiany osiągnąć. Pomyśl, które klauzule należy usunąć, a jakie warto dodać. Rozważ, czy wszystkie kwestie, które umowa powinna regulować, są ujęte w jej postanowieniach oraz czy wszystkie negocjacyjne uzgodnienia zostały zapisane. Sprawdź, czy sens wszystkich postanowień jest jednoznaczny. Rozważ, czy warto wprowadzić jakieś doprecyzowania. Pomyśl, jakie prawa musisz dla siebie zabezpieczyć lub jakie obowiązki nałożyć na Twojego kontrahenta. Ustal, gdzie pojawiają się dla Ciebie ryzyka czy stan niepewności (a także jak je uchylić lub zminimalizować). Pomyśl, czego nie wiesz i jak ten brak wiedzy w zapisach umownych zaadresować. Rozważ, jakim językiem i pojęciami posługuje się kontrakt oraz jakie znaczenie nadają mu spójniki i wyliczenia. Sprawdź czy numeracja jednostek redakcyjnych jest prawidłowa. Zastanów się, jak uzyskać to, co jest dla Ciebie ważne. Na co jesteś gotowy się zgodzić, jeśli druga strona kategorycznie odrzuci Twoją propozycję. Jaką alternatywną opcję możesz zaproponować. Być może rozwiązaniem impasu będzie modyfikacja Twojej propozycji w sferze biznesowej. Zweryfikuj, czy umowa nie zawiera Twojego zobowiązania do przestrzegania zasad, reguł, norm lub dokumentów itd., których nie znasz, nie akceptujesz, które są niezgodne z prawem lub pozostają w sprzeczności z innymi Twoimi zobowiązaniami. Pomyśl, czy potwierdzany przez Ciebie stan faktyczny lub prawny, okoliczności, dokumenty etc. są Ci rzeczywiście znane i zgodne z prawdą. Upewnij się, że żadna z klauzul nie zezwala Twojemu kontrahentowi na modyfikację umowy, w jakimkolwiek jej aspekcie, bez Twojej zgody (chyba że takie rozwiązanie jest dla Ciebie akceptowalne). Zastanów się, co jest dla Ciebie dealbreakerem – kiedy na zawarcie kontraktu nie możesz wyrazić zgody i musisz zakończyć negocjacje. Kup pełny dostęp